„Interwencje2” otrzymaliśmy na fali popularności w Polsce Michela Houellebecqa, natomiast minęło już 7 lat od ich wydania francuskiego, nie mówiąc już o tym, że nie było nigdy w sprzedaży Interwencji z numerem pierwszym, wydanych we Francji w roku 1998, kiedy to autor znany był raczej dzięki tomikom poezji – u nas zresztą również nie do kupienia.
Poezja Michela Houellebecqa wydaje mi się zdecydowanie ciekawsza, przynajmniej w marzeniach, od tego chaotycznego zbioru, gdzie znajdziemy recenzje, felietony, eseje, zwierzenia a nawet odpowiedź na ankietę o pedofilii. Denerwujące zestawienie, przypadkowe, a jednak jakże czasami fascynujące w swojej erudycyjnej wymowie – pal licho przekaz, zapomnij o postaciach z francuskiego kontekstu, o nazwiskach, które nigdy nic nam nie mówią i nie będą mówiły, skup się na frazie, na ironii, na myśli i przesłaniu. Tutaj Michel Houellebecq jest niezrównanym i jakże błyskotliwym komentatorem. Niebywale inteligentny i ironicznie celny, zdobywa nas bezustannie i wciąga w swój świat, aż chce się ulegać jego spostrzeżeniom i refleksjom.
Jak we wstępie napisał autor, najoczywistszym punktem wspólnym zebranych tu tekstów jest fakt, że poproszono go, żeby je napisał, albo, dodaje, żeby napisał cokolwiek. Obawiam się, że obecnie może sobie pozwolić na odmawianie takim prośbom, stąd nie możemy się delektować jego śmiałymi poglądami, na przykład na temat religii, filmu czy rozwiązłości seksualnej.
Najciekawszym wydaje się esej zatytułowany „Kilka uwag o zamęcie”, gdzie autora dosyć mocno poniosło, a jednocześnie gdzie nie widać pośpiechu w wyrażaniu własnego zdania. Lubię wyszukiwać w tych tekstach smakowite zwroty, literackie skarby, tupet i arogancję, smak talentu. „Literatura godzi się na wszystko, przystosowuje się do wszystkiego, grzebie w odpadach, wylizuje rany nieszczęścia”. Ten fragment o ustawieniu się wobec świata na pozycji estetycznej, o zrobieniu tego kroku w bok, a właściwie o zatrzymaniu się, zaprzestaniu uczestnictwa, zawieszeniu wszelkiej działalności umysłowej, to taki niepokojący przepis na nasze życie, które oddajemy na pastwę nicości, gdzie informacja stoi w opozycji do znaczenia.
Znajdziemy tu także teksty wybitnie ironiczne, jak ten o zabawie, której człowiek zachodu stał się zakładnikiem. „Wystarczy zaplanować zabawę, żeby mieć pewność, że człowiek się śmiertelnie wynudzi” – dostajemy to dosadne przesłanie i zaraz potem kilka rad, jak utrzymując swój dobry wizerunek, nie pozostać samotnym na imprezie, w stanie rozpaczliwej nudy, z przeświadczeniem, że inni się doskonale bawią. A potem to podsumowanie: „wraz z wiekiem mija poczucie obowiązku zabawy, a zwiększa się potrzeba samotności. Prawdziwe życie bierze górę”.
„Interwencje 2” nie dorównują rzecz jasna rewelacyjnej korespondencji Houellebecqa z Bernardem Henri-Lévym, gdzie poznajemy Michela od wielu stron, gdzie odsłania się chyba bardziej niż w swoich doskonale sprzedających się książkach, ale pokazują bezkompromisową odwagę w wyrażaniu sądów o wszystkim i o wszystkich, nie szczędząc słów i epitetów – w eseju „Przekroje glebowe” rozprawia się z sztandarową postacią francuskiej literackiej nowej fali, Alainem Robbe-Grilletem nazywając jego prozę po prostu nudną, informuje nas w tytule, że „Jacques Prevert to dupek”, a poza tym mnóstwo w jego wypowiedziach słów typu: „odrażający”, „głupi”, „idiotyczny”, albo „wymioty”, lub łagodniej „imbecyl”.
To straszne zdjęcie, prowokacyjnie umieszczone na polskiej okładce „Interwencji 2” pokazuje, co Michel Houellebecq zrobił ze swoim wizerunkiem w ostatnich latach, jakby jego wygląd zewnętrzny, miał prowokować antagonistów do ataków na tego miłego w gruncie rzeczy i łagodnego człowieka, o poglądach, z którymi w większości się zgadzamy. A dla tych, których odrzuca wysiłek myślowy, konieczny do oddania się lekturze tej książki, proponuję rewelacyjną komedię, z polskim wątkiem, pod tytułem „Porwanie Michela Houellebecqa”. Po obejrzeniu tego filmu, łatwiej przyjdzie nam skusić się do zakupu kolejnej, po doskonałej „Uległości”, książki, nałogowo palącego autora „Cząstek elementarnych”. Niestety, nie mam pojęcia, kiedy to się wydarzy.
Książka „Interwencje 2” do kupienia w Taniej Książce.
